HABER: ESRA ALTUNHAN

GOOGOOSH

Kış. Gece. Yüzüme kırbaçlanan dünyanın buruşuk kımıltısı zilkade, ihramdan çıkıyor kürdîlihicazkâr. Sisliyim. Döküldüğüm hiç bir ayna tutmuyor sır’ımı. Nun’ u ‘elif’le de şerh etsem, evvel bir zamana, k(e)adere zeyl oluyor dilim. Bak! Bir dağ şekilleniyor katlanıp saçlarımın arasında; elli(n)m’e gelen tek tümsek…

Bir ‘an’ın düzlükleri de olmalı diyorum, çatlarcasına koştuğun bir an’ın düzlükleri…

Azize masallarından bir ben düşüyorum bu katedrale; Yüz yüze şehirler kuruyorum, iz sürmediğim, ad sormadığım, dönüp bakmadığım şehirler… Şark’ılar, bir dilenci gibi dolanıyor ayaklarıma. Neden göğün iri gözlerinde ‘devrik’ bir cümledir insan? Ve neden şarkı söyleyince bir kadın, ırmağa dönüşüyor gözleri?

Azeri göçmeni bir ailenin kızı olan googoosh (guguş) ,1950’de Tahran ‘da doğar. Asıl adı faegheh Atashin olan googoosh’ un anılarını ikiye böler dünya. Sesinde ‘bir yaprak’ eksiktir hep: annesi. Artık bir akrobat olan babasının ‘iri’ elleri vardır sadece. Henüz beş yaşındayken Tahran’ın gece kulüplerinde şarkı söylemeye başlar.
Yaşayarak, usul usul değil, birden bire büyür googoosh. Şah’ın tiyatrosunda oyunculuğa başlar.50-60 ‘lı yıllar da, İran ‘ın en meşhur çocuk yıldızlarından biri olur.70’li yıllarda Fransızca şarkılarla uluslar arası yarışmalara katılır.73’te sanremo (İtalya nın kuzey batısında yer alan bir tatil kasabasında 1951 yılından beri yapılan san remo müzik festivali.) yarışmasında okuduğu İtalyanca ve İspanyolca şarkılarla daha da “büyür”…



Varoojan, shamaizadeh,farid zoland gibi dönemin önemli bestecileriyle çalışır.yirmiye yakın filmde rol alır.göndere çekilmiş bir bayrak gibi dalgalanır.giyimi kuşamıyla modanın belirleyicisi,aşklarıyla magazin gündemine malzeme olur.öyle ki,” 1975 yılında, sanatçının saçını kısacık kestirmesi üzerine, bütün İranlı genç kızlar kuaförlerin önünde kuyruğa girmiş ve hiç vazgeçemeyecekleri sanılan upuzun saçlarından kurtularak sokağa dökülmüşlerdi.”

1979 ‘da olan İran devrimi, googoosh için bir fetret olur. Şark’ı söylemeyi bırakmak zorunda kalır. Yıllarca sesi soluğu çıkmaz. Tahran ‘nin kuzeyindeki evinde kendini Salı veren bir yalnızlığın bir seherin yataklarına dökülüşünü izler, her kerahet vakti…2000 yılında yurt dışına çıkma ve şarkı söyleme izni çıkar. Yalnızlığın tefsirini bir ırmaktan öğrenmiştir. Amerika da ki konserleriyle fetret biter. Geçmişini kalabalık bir halk gibi alıp arkasına şark’ılar söyler yine. Artık elleri şarkılardan daha büyük olsa da.

Neden şarkı söyleyince bir kadın, ırmağa dönüşüyor gözleri!

HABER: ESRA ALTUNHAN